هیأت فرهنگی شهید هادی زاده

ولایت فقیه (نشریه )

بسم الله الرحمن الرحیم

3- دلایل نقلی محض بر ضرورت ولایت فقیه

بعد از بیان دلایل عقلی و دلایل ملفق از عقل و نقل به بیان دلایل نقلی محض بر ضرورت ولایت فقیه می­پردازیم:

الاولی) المروی فی الفقه الرضوی(ع): منزلة الفقیه فی هذه الوقت کمنزلة الانبیاء فی بنی إسراییل

الثانیه) قیل لامیرالمؤمنین(ع): من خیر خلق الله بعد ائمة الهدی و مصابیح الدجی؟ فقال : العلماء اذا صلحوا

الثانیه) عن النّبی (ص): فضل العالم علی الناس کفضلی علی أدناهم

الرابعه)الملوک حکّام علی الناس و العلماء حکّام علی الملوک

الخامسه) التوقیع الرفیع فی کتاب کمال الدین : ... و اما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها الی رواة حدیثنا فانهم حجّتی علیکم و انا حجّة الله علیهم

السادسه) عن النّبی(ص): العلماء ورثة الانبیا

السابعه) قال ابوعبدالله(ع): أنظرو الی رجل منکم شیئا من قضایانا فاجعلوه بینکم فإنی قد جعلته علیکم حاکما

الثامنه) مقبوله عمر بن حنظله

خطوط کلی مستفاد از روایات

یکم: بررسی اجمالی این احادیث نشان می دهد که مدار اصلی ولایت فقیه در اداره شئون و امور مسلمین بر منهاجِ شریعت و بر مدار دیانت ، اصلی ترین هدفی است که روایات مأثور و فتاوی مزبور رسالت ابلاغ آنرا بر عهده دارند.

دوم: برداشت­های مهمی که از حدیث العلماء ورثة الانبیا می­شود :

الف) علما وارثان علوم انبیا الهی می باشند نه درهم و دینار

ب) منظور از علما خصوص ائمه(ع) نیست.

ج) انبیا در شعب مختلف، علم الهی را به جا گذاشتند و هرکس در هر شعبه ای وارث انبیا خواهد بود.

د) میراث برحسب پیوند معنوی وارث با مورّث تُوریث می شود.

سوم: عنوان نبی برای کسی است که نبإی را از خداوند می­آورد و عنوان رسول به معنای رساننده این پیام است و عنوان ولی اللهی برای کسی است که لیاقت چنین دریافت و بلاغی را دارا می باشد و جنبه باطنی نبوت و رسالت را تأمین می­کند و از آن جهت که مجری احکام الهی و عهده­دار تأمین امور امت است به او "ولی امر مسلمین" گفته می­شود.

نکته: عنوان کلمه انبیا جدای از حمل معنای خاص خود، در ادیات قرآنی صفت مشیری به رهبران و زمامداران جامعه می باشد.

چهارم: تفکیک نبوت از رهبری و ولایت امور امت با برهان عقلی و نقلی مخالف بوده و هر نبی و پیامبری جدای از ابلاغ امر خداوند مسئولیت اجرا نیز داشته و امتش را هدایت کرده است.

پنجم: وظیفه اصلی انبیا(ع) تدبیر امور امت اعم از فرهنگی،سیاسی،اقتصادی ، نظامی و...بوده است مانند فرمایش موسی کلیم(ع): «أن أدّوا الیّ عبادَ الله» [دخان،18]و یا در زمان غیبت چهل روزه ایشان : «وَ قالَ موسی لِأخیهِ هارونَ أخلُفنی فی قَومی وَ أَصلِح و لاتَتَّبِع سَبیلَ المُفسِدین» [اعراف،192]

ششم: علومی که از انبیا به ارث می­رسد همچنین وظیفه علما را مشخص می­سازد زیرا ارث چنین احکام اجرایی بدون اعمال و اجرای آنها معنا و مفهومی ندارد.

هفتم: اصل اولی در استنباط احادیثِ مأثور از معصومین(ع) این است که این احادیث ظهور در تشریع دارند.

هشتم: همانگونه که آیات قرآن کریم مفسّر یکدیگرند، احادیث نیز مبیّن یکدیگرند. (با توضیح نسبت حدیث العلماء ورثة الانبیا و مقبوله عمر بن حنظله)

نهم: نصب فقیهان جامع الشرایط مخصوص صورتی است که دسترسی به امام معصوم(ع) سهل نباشد.

دهم: روند تفقّه فقیهان ناور بر آن است که معیار در حجیت اثر منقول تنها وثاقت محدّث نیست؛ بلکه هرچه مایه وثوق به صدور حدیث باشد کافی است و هر کدام به نوبه خود نوعی از "تبیّن" اند که در آیه نبأ به آن پرداخته شد: «فاتبیّـنوا» [حجرات،6]

یازدهم: قدر متیقّن در وراثت علما از انبیا؛ وراثت آنها از نبی زمان خودشان است.

دوازدهم: شرح حدیث اللهم ارحم خلفائی قیل فمن خلافئک فقال : الذین یأتون من بعدی یرون حدیثی و سنتی

سیزدهم: تفسیر حدیث فضل بن شاذان

چهاردهم: خطوط کلی دین اسلام در هر عصر و مصری ثابت است مانند جریان رهبری جامعه ، تدبیر امور امت ، تشکیل حکومت بر مبنای اسلام و ...

نکته: جریان تشکیل حکومت، در صورت حضور مردم و نصرت جمهور، دارای وجوب مطلقی است که شرط آن حاصل شده مانند وجوب نمازکه مطلق است گرچه خود نماز مشروط به طهارت است؛ لذا تحصیل طهارت واجب خواهد بود.